Verplichte isolatie, een Europese uitdaging
De Europese Commissie heeft op woensdag 5 januari 2022 een uitvoeringsplan voorgesteld om de isolatie van openbare gebouwen te verplichten vanaf 2027 en die van privéwoningen tegen 2030. Bovendien moeten alle nieuw gebouwde gebouwen koolstofneutraal zijn vanaf 2030.
Om dat doel te bereiken, heeft de Commissie een actieplan opgesteld om in alle lidstaten 35 miljoen gebouwen te renoveren tegen het einde van dit decennium. Wordt die doelstelling gehaald, dan betekent dat dat het aandeel renovatiewerken zou stijgen van 1 naar 2% per jaar tussen 2026 en 2029.
Doelstelling klimaatneutraal tegen 2050
Deze mogelijke verplichtingen werden ingevoerd om Europa te helpen om tegen 2050 klimaatneutraal te worden, overeenkomstig met het Parijsakkoord.
De industrie is de voornaamste bron van uitstoot van broeikasgassen, zowel in België als in Europa. Toch zijn de gebouwen in de Europese Unie, wel of niet bestemd voor bewoning en zowel openbaar als particulier, verantwoordelijk voor 36% van de totale uitstoot. Om tegen 2050 klimaatneutraal te kunnen zijn, moet de uitstoot van broeikasgassen tegen 2030 met 55% worden verlaagd. Door gebouwen en andere woningen te isoleren, kan dat doel sneller en gemakkelijker worden bereikt.
Het Parlement bevestigt overigens dat “de Europese Unie de uitstoot van haar gebouwen met 60% zou moeten verlagen, het uiteindelijke energieverbruik van die gebouwen met 14% en hun energieverbruik voor verwarming en koeling met 18%”.
Wil je op de hoogte blijven van de nieuwste ontwikkelingen op energiegebied? Schrijf je dan nu in voor de Wikipower-nieuwsbrief en volg onze actualiteit op de voet!
Nieuwe maatregelen rond het EPB-certificaat
Wie aan isolatiewerken denkt, denkt uiteraard ook meteen aan het EPB-certificaat. Ter herinnering: de energieprestatie van gebouwen (EPB) is in België verplicht bij elke verkoop of verhuur van onroerend goed, ongeacht het type. Hiermee kan het gemiddelde jaarlijkse energieverbruik van een woning worden gemeten.
Op het EPB-certificaat wordt het gebouw geclassificeerd met een letter van A tot G. A is daarbij de meest energiezuinige categorie en G de meest energieverslindende en dus ook de minst ecologische.

>> Meer weten over het EPB-certificaat
Het voorstel dat de Europese Commissie op 5 januari publiceerde, bepaalt dan ook dat residentiële gebouwen moeten evolueren van klasse G naar klasse F tegen 2030, goed voor 15% van de Europese gebouwen. Meer nog, tegen 2033 moeten ze zelfs de overstap maken van klasse F naar klasse E. Openbare en niet-residentiële gebouwen hebben tot 2027 de tijd om naar klasse F te evolueren en tot 2030 om naar klasse E te gaan.
Wordt deze maatregel goedgekeurd, dan betekent dat dat de klassen F en G zullen verdwijnen en dat de labels van het EPB-certificaat beperkt zullen zijn van A tot E.
De gewestelijke actieplannen
Om dat doel tegen 2050 te bereiken, hebben de Gewesten actieplannen opgesteld of bestuderen ze nog de mogelijke maatregelen om de deadline te halen.
Vanaf 2023 wil Vlaanderen iedere nieuwe eigenaar van een gebouw dat E of slechter scoort, verplichten om het te verbouwen zodat het binnen 5 jaar klasse D haalt.
Deze beslissing maakt deel uit van het in november 2021 door het Gewest opgestelde klimaatplan, dat gemaakt werd naar aanleiding van de COP26. Het heeft als doel de broeikasgassen met 40 % te verminderen tegen 2030.
Nog vanaf 2023 wenst het Vlaamse gewest de verwarmingsinstallaties op gas te verbieden voor alle nieuwe gebouwen. De eigenaars zullen dus beroep moeten doen op groenere alternatieven zoals de warmtepomp. Om die overstap te makkelijker te maken, heeft de Vlaamse overheid de installatie van hybride warmtepompen (gas en elektriciteit) toegestaan tot 2026. De verbieding van gasinstallaties zou dus pas vanaf 2027 ingaan.
In Brussel hebben 45 % van de woningen de EPB-klasse G of F. Het doel is dus tegen 2050 klasse C te bereiken. Hiervoor heeft het Gewest in 2019 een strategie ontwikkeld voor de renovatie van gebouwen, die onder andere energiebesparende werken omvat.
Dat plan zou zich over 25 jaar uitstrekken met een eerste deadline tegen 2025. Om het project goed uit te voeren, zijn 5 componenten vastgesteld:
- Een audit van de fysieke staat van het gebouw onder andere om de eigenaar te helpen bepalen welke werken voorrang te geven;
- Een onderzoek naar de stedenbouwkundige en patrimoniale dimensie van het gebouw;
- Een analyse van de energiedimensie;
- Een analyse van de milieucomponent;
- Een analyse van het werkelijke energieverbruik van het gebouw bij de vaststelling.
Vanaf 2030 zou de eigenaar van een gebouw om de 5 jaar minstens één verbouwing moeten uitvoeren om tegen 2050 de vereiste EPB-klasse te krijgen.
Uiteindelijk heeft Wallonië van zijn kant nog geen actieplan opgesteld, maar overweegt het toch. Carole Pisula, coördinatrice van de cel Energie in het kabinet van klimaatminister Philippe Henry, deelde trouwens wat die mogelijkheden zouden kunnen zijn:
De opties die in Wallonië beschouwd worden: verplichting tot verbouwing op sleutelfases van de levenscyclus van het gebouw (verkoop enz.), verplichting om werkpakketten om de 5 jaar uit te voeren enz.”
Ter herinnering: enkel de nieuwe gebouwen moeten sinds 1 januari 2021 de strikte regels volgen die “Q-Zen” (“quasi zero energie”) heten.
>> Zijn warmtenetten de toekomst van verwarming? Vijf dingen die je moet weten over warmtenetten!
Welke andere renovatiewerken?
Naast de toekomstige verplichting om je woning te isoleren, kun je op het vlak van energiebesparing en ecologie ook nog verschillende andere renovatiewerken uitvoeren.
Wist je dit al? De drie Gewesten van ons land hebben een systeem voor energiepremies ingevoerd voor iedereen die met renovatiewerkzaamheden wil starten.
Alleen al op het vlak van isolatie kun je de volgende werken uitvoeren:
- Dakisolatie;
- Vloerisolatie;
- Isolatie van de gemeenschappelijke muren of binnenmuren van je woning.
Wie zijn woning goed isoleert, kan tot 30% besparen op zijn jaarlijkse verwarmingsfactuur.
Tot -15 % korting op je isolatiewerken!
Schrijf je nu in bij onze groepsaankoop voor isolatiewerken
Heb je onlangs een te renoveren woning gekocht? Vervang dan eerst de oude ramen door dubbelglas. Net als bij isolatie zijn oude ramen of ramen met enkelglas een van de voornaamste oorzaken van warmteverlies in je woning.
Om de energieprestaties van je woning te verbeteren, is het tot slot sterk aan te raden om een ecologisch en dus minder energieverslindend verwarmingssysteem te installeren. Zo kun je bijvoorbeeld voor een warmtepomp kiezen.
Is je woning uitgerust met een stookolieketel? Weet dan dat de verkoop van deze ketels binnenkort verboden zal zijn in heel het land (tussen 2021 en 2025 in Vlaanderen, in 2030 in Wallonië en in 2025 in Brussel). Bovendien mogen de lidstaten van de Europese Unie vanaf 2027 geen premies en andere financiële steun meer geven voor de installatie van nieuwe verwarmingsketels die werken op fossiele brandstoffen.