Het eind van de mazoutketels: de status per gewest
Zoals zoveel onderwerpen in België wordt ook energie in ons land gewestelijk geregeld. Vlaanderen, Wallonië en Brussel hebben verschillende maatregelen uitgestippeld omtrent het verbod op mazoutketels.

Tussen 2021 en 2035 is het in Vlaanderen gedaan met mazoutketels
De Vlaamse regering heeft besloten de stop op de verkoop van mazoutketels tussen 2022 en 2035 door te voeren, en wel in twee fases.
In eerste instantie mogen sinds 1 januari 2021 alle keteltypes die op mazout branden niet meer geplaatst worden in nieuwe gebouwen. Ze zijn ook niet te gebruiken bij renovaties waarbij het verwarmingssysteem vervangen moet worden. Sinds 1 januari 2022 mogen mazoutketels niet meer worden geplaatst in woningen die aangesloten kunnen worden op aardgas.
De tweede fase begint in 2035: vanaf dan zal er in het Vlaams Gewest geen enkele mazoutketel verkocht meer mogen worden.

De deadline voor Brussel is 2025
Het Brussels gewest heeft besloten vanaf 2025 de verkoop van de mazoutketels te verbieden, onafhankelijk van het woningtype. Het gebruik hiervan wil de Brusselse overheid verbieden vanaf 2030 voor de openbare sector en vanaf 2035 voor alle andere sectoren. Gegeven dat dit type brandstof maar 16% van de markt in de hoofdstad vertegenwoordigt, zou deze transitie de Brusselaars niet te veel kopzorgen mogen bezorgen.
Je bent van plan om van leverancier te veranderen? Doe mee aan een groepsaankoop en profiteer van exclusieve promoties!

Het Waals gewest wil tegen 2035 af van mazoutketels
In Wallonië verwarmen ongeveer 50% van de huishoudens zich nog steeds met mazout. Dat komt omdat in Wallonië veel huishoudens helaas de mogelijkheid niet hebben zich met aardgas te verwarmen. Van alle Belgen gaan dus ongetwijfeld de Walen het sterkst de impact van deze maatregelen voelen.
De plaatsing van mazoutketels wordt vanaf 1 maart 2025 verboden voor nieuwe gebouwen. Voor bestaande gebouwen mogen mazoutketels uiterlijk tot 1 januari 2026 vervangen worden. Vanaf die datum wordt dus de plaatsing van mazoutketels in de praktijk verboden.
Wist je dit al? De meeste richtlijnen hebben enkel betrekking op de verkoop van mazoutketels, niet het gebruik ervan. Dat wil zeggen dat huishoudens die momenteel een mazoutketel hebben zich voorlopig nog steeds zo mogen blijven verwarmen.
Wat zijn de alternatieven op de klassieke stookolieketel?

Wie zich momenteel nog verwarmt met mazout, zal zich langzaamaan moeten voorbereiden op een verwarming met een alternatief energietype. Om jou te helpen bij die energietransitie geven we je alvast wat tips en tricks mee!
>> Meer lezen: de beste types duurzame verwarming voor je woning
Van stookolie naar gas switchen
In de meeste gevallen betekent overschakelen van mazout naar gas ook een aansluiting op aardgas. Daarvoor vraag je je distributienetbeheerder (Fluvius, Sibelga, ORES, Resa), of je gemeente en woning in aamerking komen. Is dat het geval dan zal je aansluiting in volgende stappen verlopen:
- Een aanvraag voor een offerte bij je DNB;
- Voorbereidingswerken voor de aansluiting;
- Een aardgascontract afsluiten bij de leverancier van jouw keuze;
- Je meter in dienst nemen.
Voor je eigen veiligheid zou je ook je mazoutketel moeten verwijderen of, als ze begraven ligt, de ketel bedekken met zand of polyurethaanmousse.
Van mazout naar gas overschakelen is ook een voordelige oplossing voor de planeet, omdat gas milieuvriendelijker is dan mazout. Deze switch brengt ook twee extra kosten met zich mee: die voor de aansluiting en die voor de ketel zelf. De aansluiting kost tot € 300, terwijl je voor het vervangen van een ketel tussen 2.000 en € 5.000 betaalt.
Kan je straat niet op gas aangesloten worden? Dan kan je alsnog gebruik maken van dit energietype door een gastank te plaatsen, in open lucht of in de grond. De kostprijs van zo’n installatie ligt gemiddeld tussen 1.500 en € 3.000.
Investeren in een warmtepomp
Steeds meer Belgen kiezen voor een warmtepomp omdat het een milieuvriendelijk en voordelig verwarmingstype is. Een WP haalt energie uit hernieuwbare energiebronnen (de zon, water, aarde) om ze opnieuw te injecteren in warmte-installaties. Ze zet energie dus om tot een verwarmingsbron.
Hoewel de warmtepomp indruk maakt met een uitstekend rendement (de installatie betaalt zich meestal op minder dan 10 jaar terug), kan de aankoopprijs bepaalde consumenten afschrikken. Die bedraagt namelijk tussen 7.500 en € 20.000 in functie van het gekozen model. De gewesten hebben wel allerlei premies ingevoerd om de investering beter te laten renderen. Daarover hebben we het later in dit artikel nog.
Een pelletkachel plaatsen
Net als de warmtepomp werd ook de pelletkachel in de loop der jaren steeds populairder. Dat komt omdat pellets goedkoop goedkoop en CO2-neutraal zijn, wat de pelletkachel bijzonder milieuvriendelijk maakt. Het rendement van een pelletkachel kan bovendien makkelijk 90% bedragen.
Nochtans is de kostprijs van een pelletkachel vrij hoog – die zou namelijk tussen 1.500 en 6000€ liggen en vereist ook een goede reiniging, regelmatig onderhoud én voldoende opslagplek.
Net als een warmtepomp reiken de gewesten premies ook voor het plaatsen een pelletkachel premies uit.
Gedaan met mazoutketels: energiepremies helpen jou bij het vervangen!
Ter bevordering van de energietransitie kwamen de Belgische gewesten met een hele resem energie- en renovatiepremies voor werken in volgende domeinen:
- Het dak;
- De muren en vloeren;
- De veiligheid van je elektriciteit- en gasinstallaties;
- Buitenschrijnwerk;
- Verwarmingssystemen en sanitair warmwatersystemen.
Wat die laatste betreft staan de gewesten jou toe om je oude verwarmingssysteem te vervangen (jouw mazoutketel bijvoorbeeld) met een ecologischer en spaarzamer model.
>> Energetische renovatie: hoeveel kosten de werken?
In Vlaanderen reikt de gewestelijke regering de premies uit sinds 1 oktober 2022. Voor die datum was het de DNB Fluvius die verantwoordelijk voor die premies was. Je hebt recht op verschillende premies, in functie van jouw verwarmingssysteem:
- Een premie van € 2.500 (maximaal 50% van de factuur) als je switcht van een mazoutketel naar een gasketel of ander systeem op propaan of butaan;
- Een premie tussen 300 en € 4.000 voor warmtepompen;
- Een premie van € 900 voor warmtepompen voor warm sanitair water;
- Een premie van € 1.800 (maximaal 40 % van de factuur) voor de plaatsing van een gascondensatieketel.
Neem voor meer precieze info een kijkje op de webpagina Mijn VerbouwPremie van de Vlaamse regering.
In Brussel heb je recht op een bonus in aanvulling op de premies als je je mazoutketel vervangt door een warmtepomp. Ook het precieze bedrag van deze bonus varieert in functie van jouw inkomen:
- Catégorie A: € 300;
- Catégorie B: € 350;
- Catégorie C: € 500.
Sinds 1 januari 2022 bestaat de premie voor de installatie van gasketels niet meer.
In Wallonië ten slotte hangt de premie af van je inkomen. De premies voor verwarming zijn wel gestandaardiseerd. Hieronder een aantal voorbeelden:
- Een biomassaketel: tussen 1.000 en € 6.000;
- De zonneboiler: tussen 750 en € 4.000;
- De warmtepomp: tussen 500 en € 3.000 voor sanitair warm water en tussen 1.000 en € 6.000 voor verwarming of voor een hybride warmtepomp.
Om de voorwaarden voor toekenning en de hoogte van de premies te kennen surf je naar de website van het Waals Gewest.
Naast deze gewestelijke premies hebben distributienetbeheerders ORES en Resa ook nog een eigen premie ingevoerd, mocht je van mazout naar gas willen switchen. Zo bieden ze jou elk een premie van 400€ als je je oude verwarmingssysteem vervangt door een gasketel.
Wist je dit al? Sinds afgelopen juli heeft het Waals Gewest besloten om de toegang tot de woningpremies te vereenvoudigen voor al je renovatiewerken.