Het IPCC – het Intergovernmental Panel on Climate Change – publiceerde onlangs haar zesde rapport over de huidige klimaatsituatie. Een rapport dat al veel inkt deed vloeien en met reden: de toekomst van onze planeet ziet er niet bepaald rooskleurig uit. De experts zijn duidelijk: als we de uitstoot van broeikasgassen niet drastisch verlagen kunnen we ons tegen 2030 aan een temperatuurstijging van 1,5°C verwachten. Dat is 10 jaar vroeger dan wat er nog in 2018 voorspeld werd.
Die temperatuurstijging leidt dan weer tot het smelten van de poolkappen en een stijging van onze zeeën en oceanen. Die zijn al aan het stijgen, en stonden in 2020 30 centimeter hoger dan in 1900. Tegen 2050 zouden daar nog eens 10 à 25 cm kunnen bijkomen.
Het IPCC heeft ook al aangegeven dat, indien de CO2-uitstoot blijft stijgen, de mercurium op onze aarde tegen 2050 van 1,9 tot 3°C stijgen of zelfs tot 3,3 en 5,7 °C tegen het eind van de eeuw. Worden er daarentegen ingrijpende maatregelen genomen zoals bepaald in het akkoord van Parijs dan zouden we de opwarming kunnen beperken en tegen 2050 hopelijk met maar 1,6°C stijgen.
De COP26 in november 2021: wat staat er op het spel?
Net als elk jaar maakt de COP de balans op van de wereldwijde klimaatsituatie. Dankzij de 197 landen die deelnemen aan deze top kunnen beslissingen genomen worden tegen de opwarming van de aarde.
Dit jaar gaat de COP26 in november door en is belangrijker dan ooit. Zo zal ook de hopelijke vooruitgang gemeten worden sinds het Klimaatakkoord van Parijs in 2015.
In Parijs werd 6 jaar geleden gezegd dat, als de temperatuur op aarde met meer dan 1,5°C zou stijgen, de effecten voor onze planeet en de mensheid onoverzienbaar zouden zijn. De ondertekenaars beloofden daarom om:
- De uitstoot van broeikasgassen te zullen verminderen;
- Meer hernieuwbare energie aan te maken;
- De stijging van de globale temperatuur onder de 2°C te houden;
- De armste landen te helpen bij hun strijd tegen de klimaatopwarming.
Je bent van plan om van leverancier te veranderen? Doe mee aan een groepsaankoop en geniet van exclusieve promoties!
De oorzaken en gevolgen van de klimaatverandering
De meeste mensen geloven intussen dat de klimaatverandering door menselijke activiteit veroorzaakt wordt, maar de klimaatverandering was decennialang ook oorzaak van veel debat. Wat zijn nu de precieze oorzaken van de klimaatverandering, en aan welke gevolgen moeten we ons verwachten?
Wat zijn de belangrijkste oorzaken van de klimaatverandering?
De belangrijkste reden voor de klimaatopwarming is de verhoging van onze uitstoot van broeikasgassen. Die uitstoot wordt veroorzaakt door menselijke activiteiten zoals het gebruik van fossiele brandstoffen (petroleum, kool en aardgas), ontbossing en de industriële veeteelt.
Die industrieën stoten heel wat broeikasgassen uit en doen zo de temperatuur op onze planeet drastisch stijgen.
Wist je dit al? Broeikasgassen zijn van nature aanwezig in onze atmosfeer. Ze absorberen de zonnestralen gedeeltelijk en verdelen ze over de aardatmosfeer. Maar zitten er te veel broeikasgassen in onze atmosfeer, dan is dat schadelijk voor onze planeet en haar gemiddelde temperatuur.
Waarom is de opwarming van de aarde een probleem? Wat voor schadelijke gevolgen heeft ze?
De klimaatverandering is op een paar jaar tijd een gigantisch probleem geworden en haar gevolgen zijn steeds heviger en ook steeds zichtbaarder. Dat heb je wellicht zelf al gemerkt: na natuurrampen zoals bosbranden en overstromingen geven klimaatexperts hun mening om te bepalen of die nu door de klimaatverandering veroorzaakt werden of niet.
De klimaatverandering heeft twee soorten gevolgen: directe en indirecte.
Directe gevolgen van de klimaatverandering (voornamelijk veroorzaakt door menselijke activiteit) zijn:
- Stijging van de aardtemperatuur;
- Stijging van het oceaan- en zeeniveau;
- Sterkere regenval;
- Smelten van de ijskappen.
Indirecte gevolgen raken vooral de bevolking en het milieu:
- Meer honger en droogte in ontwikkelingslanden;
- Hittegevolgen die tot gezondheidsproblemen kunnen leiden, met name bij oudere mensen;
- Meer ziektes;
- Minder biodiversiteit;
- Verzuring van de oceanen.
Ook de economische gevolgen blijven niet achter: allerlei sectoren zoals de landbouwsector worden direct en hard geraakt door de gevolgen van de klimaatverandering. De oogst voor heerlijk eten, het energiemanagement (kernenergie én hernieuwbare energie) en onze watervoorziening dreigen hard te lijden onder deze problematiek.
Die gevolgen waren decennialang een ver-van-mijn-bedshow. Nu, in de jaren ’20 van de 21e eeuw, spelen de gevolgen van de klimaatverandering niet meer in de klimaatrapporten maar in real time op onze smartphoneschermpjes af.
Want zelfs in Belgie krijgen we nu met alarmerende klimaatgevolgen te kampen: sinds 1981 is de temperatuur op onze aarde met 0,38°C gestegen per decennium. Het gevolg zijn natuurlijk zware hittegolven, waarvan we intussen bijna elke zomer last hebben. Ook extreme regenval is een tragisch luik van het klimaatlandschap, zoals de inwoners van Luik afgelopen juli helaas gemerkt hebben. En klimaatexperten zijn het erover eens: de reden van deze extreme regenval was de klimaatverandering.
Sterke warmte in de zomer heeft ook zijn gevolgen voor onze bossen, die onder steeds meer droogte lijden.
Ten slotte heeft de klimaatverandering ook haar gevolgen voor de biodiversiteit aangezien meerdere experts vaststellen dat de toenemende migratie van insecten en vogels uit zuidelijke streken naar onze contreien.
Wat kunnen we doen tegen klimaatverandering?
Sorteer je afval
Het lijkt misschien simpel en toch zijn er nog steeds Belgen die niet de moeite nemen hun afval correct te sorteren. Hoe meer mensen hun afval sorteren, hoe beter dat afval nochtans gerecycleerd kan worden. En hoe meer verpakkingen we kunnen recycleren, hoe minder nieuwe papieren of plastic verpakkingen we moeten maken.
Twijfel je soms over welke verpakking in welke zak thuishoort? Neem dan eens een kijkje op deze pagina van de Vlaamse overheid, de regels staan er uitgelegd. Of zoek online naar “afval sorteren” + de naam van je gemeente, je krijgt nog eens een overzicht van de precieze regels in jouw gemeente te zien.
Je eetgewoontes herbekijken
Lokaal en seizoensgebonden eten, de afstand van voedselproductie tot je bord zo klein mogelijk houden en je vleesconsumptie beperken. Relatief simpele initiatieven die een grote impact kunnen hebben voor het verminderen van de uitstoot van broeikasgassen.
Omdat we deze producten gewoonlijk aan een schappelijke prijs in de supermarkt zien liggen lijkt het misschien normaal om producten uit verre landen, elke dag vlees of in de winter tomaten te eten, maar het kweken van dat eten kost wel degelijk veel tijd en energie.
Voornamelijk groene energie verbruiken
Door te kiezen voor een groene energieleverancier help je bedrijven die voornamelijk investeren in hernieuwbare energie zoals zonne- en windenergie. Je moedigt bedrijven dus aan voornamelijk in die energietypes te investeren en niet in kern- of fossiele energie.
Ga zero waste
Zero waste is meer dan een trend: het is een duurzame manier van leven waar de planeet jou voor zal bedanken. Zero waste is vaak goedkoper, en meestal ook gezonder: eten in verpakkingsloze winkels is meestal minder bewerkt dan wat je in de normale supermarkt vindt en doorgaans volledig onbespoten en natuurlijk.
Of het nu de keuken of de badkamer is, tegenwoordig bestaat er voor elke ruimte wel een milieuvriendelijker alternatief!
Een aangepast vervoersmiddel op maat vinden
Voor de reisfanaten onder ons is het een beter idee om je te verplaatsen in de bus of trein. Vliegtuigen zijn en blijven helaas een ramp voor het milieu. Of je nu voor een citytripje naar Berlijn of voor een zomervakantie in Spanje kiest: check telkens of er een manier is om je bestemming met de trein of het vliegtuig te bereiken.
Dat is trouwens ook in je dagdagelijkse leven het geval! Woon je op minder dan 10 km afstand van je werk? Neem dan de fiets en vermijd de files. Woon je te ver van je werk, probeer dan met de bus of trein naar je werk te gaan.
Minder consumeren
Water, plastic of shoppingsessies: waar je ook kijkt, je hebt altijd wel de mogelijkheid om minder te consumeren. Wat water betreft raden wij je aan om:
- Een douche i.p.v. een bad nemen;
- Je kraan niet open te laten staan wanneer je je tanden poetst;
- In een afwasmachine investeren i.p.v. met de hand af te wassen.
Je bent van plan om van leverancier te veranderen? Doe mee aan een groepsaankoop en geniet van exclusieve promoties!
Voor plastic vermijd je maar beter plastic flessen of andere verpakkingen uit plastic. Een drinkbus is een veel beter en stijlvoller alternatief. Drink je graag bruiswater of frisdrank? Dan kan je wellicht investeren in een machine waarmee je je eigen bruisende dranken kan maken.
Shopaholic? Probeer van die verslaving af te geraken. Je vindt het moeilijk om van die gewoonte af te geraken? Wanneer je de drang krijgt om te winkelen, train jezelf dan om iets anders te doen, bijvoorbeeld opruimen of gaan wandelen. Heb je toch spullen nodig, probeer dan zoveel mogelijk lokaal en/of tweedehands te kopen.
